Overkapping graf Dudok van Heel start van restauratie en hergebruik
Onderstaande tekst is overgenomen uit de Gooi en Eemlander van 11 maart 2025
Door Joyce Huibers
Na dertien jaar verstopt te hebben gezeten onder een zeil, is het praalgraf van Dudok van Heel op de Oude Begraafplaats Naarden weer zichtbaar. Het vervallen rijksmonument heeft dinsdag de langverwachte doorzichtige overkapping gekregen die regen en wind moet tegenhouden.
Even lijken de geplande werkzaamheden in het water te vallen. De ingehuurde kraan is twee meter te kort om het doek te verwijderen en de nieuwe overkapping te plaatsen. Gelukkig is er een grotere kraan in de buurt, waardoor de neogotische grafkapel, die liefkozend wel de ’Suikertaart’ wordt genoemd, alsnog ’bevrijd’ kan worden.
Hans André de la Porte, voorzitter van de Stichting tot Behoud van de Oude Begraafplaats, is een van de toekijkers. Hij weet nog hoe hij in 2012 na een flinke storm met andere leden van de stichting het eerste zeil over het monument trok. ,,We waren de schade aan het opnemen en zagen dat er ook takken op de grafkapel waren gevallen. In de kelder stond een flinke laag water. Dit kon zo niet langer, we moesten iets doen. Dus heb ik bij een bouwmarkt zo’n bouwzeil gehaald. Twee jaar later heeft de gemeente het vervangen voor dit zwarte doek. Nooit was het de bedoeling dat dat er ruim tien jaar op zou zitten.”
Het is voor alle aanwezigen spannend hoe het monument onder het doek vandaan komt. Dertien jaar geleden werden de zandstenen buitenplaten van de grafkapel door planten en jonge beukjes uit elkaar gedrukt. Regen sijpelde door alle scheuren naar binnen. Het groen heeft de jarenlange duisternis in ieder geval niet overleefd. En tot opluchting van André de la Porte vallen er ook geen nieuwe grote brokstukken van het monument.
Wel is het verval nu heel goed zichtbaar. De scheuren in de muren, het afgebrokkelde zandsteen in een hoek van het dak. De verdwenen pinakels op de hoeken. De deur naar de kelder is met houten schotten afgetimmerd en om de bovenste spits zit een ooit wit handdoekje met ducttape gewikkeld. „Dat hebben wij gedaan”, zegt André de la Porte. Om te voorkomen dat de spits met loodslab het doek zou doorboren. Die loodslab hoort bij het monument. Het symboliseert een rouwdoek.”
Naast de grafkelder staat de nieuwe overkapping al klaar. Gemaakt door Lieke Frielink en Bengin Dawod van De Nieuwe Admiraal in Weesp. „We hebben de overkapping in dezelfde kruisvorm gemaakt als het monument zelf en ook de twee boogvormen die in de kapel zitten laten we terugkomen. De overkapping mag niet afleiden van het monument, maar moet er wel goed uitzien”, legt Frielink het ontwerp uit. „Het is gemaakt van cortenstaal en plexiglas en is volledig demontabel. Uiteindelijk is de overkapping een tijdelijke maatregel. Als het monument helemaal gerestaureerd is, dan kan de gemeente het makkelijk weghalen en eventueel hergebruiken.”
De plaatsing van de overkapping is de eerste stap naar hergebruik van de grafkapel die in 1865 werd gebouwd. Na de vele grafschendingen in de jaren negentig en het begin van deze eeuw, besloot de familie de kelder leeg te halen en de overblijfselen elders te begraven. Nu gaat de gemeente er een urnenkelder van maken. Dit jaar wordt daarom ook de toegangsdeur vernieuwd en het trappetje naar de kelder gerestaureerd.
Het is de bedoeling dat de kapel zelf uiteindelijk ook gerestaureerd wordt. De gemeente en de Stichting tot Behoud Oude Begraafplaats, die het monument beheert, trekken hierin samen op. André de la Porte: „Voor onze stichting alleen is zo’n restauratie veel te duur. Doordat het nu een urnenkelder wordt, levert het weer inkomsten op. Maar daarnaast zullen we nog steeds fondsen moeten werven. Die restauratie gaat jaren duren. Dankzij de overkapping staat het monument zeker tien jaar droog en kan iedereen de restauratie zien. Een zichtbaar monument is belangrijk, dan kun je er ook een verhaal bij vertellen.”